Zadośćuczynienie za śmierć osoby bliskiej w wypadku samochodowym. W jakiej wysokości?

Bartosz Kowalak
Bartosz Kowalak- prawnik od odszkodowań

W ostatnim wpisie poruszałem ciężki temat dla każdego, kto w wyniku wypadku samochodowego stracił bliską osobę/ członka rodziny. Skoro zatem, wiemy już kto może wystąpić do sądu z takim roszczeniem, warto zastanowić się ile możemy wywalczyć pieniędzy, za poniesioną stratę.

W pierwszej kolejności, należy ustalić kto i z jakiego tytułu ma przyznać zadośćuczynienie za śmierć osoby bliskiej w wyniku wypadku.

Inaczej będzie wyglądała sytuacja w przypadku, gdy chcemy uzyskać świadczenie z polisy NW, czy grupowej polisy w PZU, inaczej gdy dochodzimy zadośćuczynienia z tytułu odpowiedzialności cywilnej (OC) osoby trzeciej. W zasadzie w przypadku polis NW, grupowych czy na życie wysokość świadczenia wynika z rodzaju polisy i zapisów OWU.

Najbardziej problematyczne w pracy prawnika jest dochodzenie zadośćuczynienia z OC (odpowiedzialności cywilnej) osoby odpowiedzialnej za wypadek. Co więcej w toku niniejszego wpisu chciałbym się odnieść z uwagi na usytuowanie Naszej Kancelarii we Wrześni, na wyrokach, które zapadały w podobnych sprawach przed sądami we Wrześni, Słupcy, Koninie czy Poznaniu.

Oprócz ustalenia kto jest odpowiedzialny do zapłaty zadośćuczynienia, w przypadku określenia jego wysokości nie ma prostego przelicznika, który pozwoliłby na jej określenie.

Sąd ustalając w wyroku zadośćuczynienie musi wziąć pod uwagę całość okoliczności, które towarzyszą zasiniałemu zdarzeniu. Ważne są, jak wskazywano, wyżej relacje, stosunki rodzinne i więzi emocjonalne jakie łączyły zmarłego z osobą występująca o wypłatę roszczenia.

Zatem w jakiej wysokości możemy dochodzić zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej?

Można by bardzo ogólnie wskazać, iż zakres ten mieści się w przedziale od kilkunastu do kilkudziesięciu, a nawet kilkuset tysięcy złotych. Przy czym pamiętać należy, że sprawa sprawie nie równa.

Tak więc aby jak najlepiej zobrazować tę sytuację to odwołam się do kilku wyroków sądów z Słupcy i Konina oraz okolic wskazując także na ustalony przez te sądy stan faktyczny.

I tak w wyroku Sądu Rejonowego w Słupcy w sprawie o sygn. akt I C 1059/18 zasądzono na rzecz dziecka zmarłego zadośćuczynienie w kwocie 15.000 zł przy uprzednio wypłaconemu przez ubezpieczyciela w toku postępowania likwidacyjnego zadośćuczynieniu w kwocie 30.000. Łącznie zatem poszkodowany otrzymał w związku ze śmiercią ojca zadośćuczynienie w kwocie 45.000 zł.

W kolejnym wyroku już Sądu Rejonowego w Koninie w sprawie o sygn. akt I C 2791/16 zasądzono na rzecz rodziców zmarłych dwóch synów zadośćuczynienie w kwocie po 15.000 zł przy uprzednio wypłaconemu przez ubezpieczyciela w toku postępowania likwidacyjnego zadośćuczynieniu w kwocie po 70.000 zł na rzecz każdego z rodziców. Łącznie zatem poszkodowani otrzymali w związku ze śmiercią dwóch synów zadośćuczynienie w kwocie po 85.000 zł na rzecz każdego z nich.

W innym wyroku, już w Sądzie Okręgowym w Poznaniu, w sprawie o sygn. akt I C 412/10 zasądzono na rzecz żony zmarłego zadośćuczynienie w kwocie 50.000 zł, przy uprzednio wypłaconemu przez ubezpieczyciela w toku postępowania likwidacyjnego zadośćuczynieniu w kwocie 50.000. Łącznie zatem poszkodowana otrzymała w związku ze śmiercią męża zadośćuczynienie w kwocie 100.000 zł.

W utrwalonym już poglądzie Sądu Najwyższego, uznano iż kierowanie się przy ustalaniu sumy zadośćuczynienia sumami zasądzanymi z tego tytułu w innych sprawach może tylko zapobiegać powstawaniu rażących dysproporcji w podobnych sprawach. Wysokość świadczeń przyznanych w innych sprawach, nie może natomiast stanowić dodatkowego kryterium miarkowania zadośćuczynienia.

Mimo tak ugruntowanego orzecznictwa, Zakłady Ubezpieczeń w dalszym ciągu w znaczny sposób zaniżają wysokość wypłacanych uprawnionym roszczeń tytułem zadośćuczynienia. W celu zapobiegania powyższym działaniom Komisja Nadzoru Finansowego powoła Forum Zadośćuczynień, które w ramach prac zespołu opracował obszerny raport, którego elementem była analiza obecnej praktyki orzeczniczej w zakresie ustalenia między innymi kwot zasądzanych przez sądy osobom bliskim zmarłemu w wypadku samochodowym.

I tak KNF po przeanalizowaniu 1140 prawomocnych wyroków sądowych wydanych w latach 2015-2016 doszedł do wniosków, że średnie zadośćuczynienie za krzywdę spowodowaną śmiercią dziecka dla rodziców wynosiło 74.714 zł, dla dziecka osoby zmarłej 62.222 zł, dla małżonków 78.903 zł, a dla rodzeństwa 30.600 zł. Forum Zadośćuczynień w sporządzonym raporcie opracowała tabelę dla poszczególnych kategorii uprawnionych, uwzględniającą dodatkowe okoliczności mające wpływ na wysokość zadośćuczynienia. Kwoty w tabeli dla poszczególnych kategorii uprawnionych zostały wyznaczone metodami statystycznymi, na podstawie median oraz przy założeniu addytywności poszczególnych składowych zadośćuczynienia. W celu zapewnienia automatycznej waloryzacji poszczególnych kwot, na podstawie wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej obliczono współczynniki zadośćuczynienia. W konsekwencji, w zależności od wysokości średniego wynagrodzenia, wysokość zadośćuczynienia w każdym roku może się różnić. Podkreślam jednak w tym miejscu, że ustalona przez KNF tabela, nie stanowi wyznacznika do przyznania odpowiedniego zadośćuczynienia, a uprawniony na drodze postępowania sądowego może domagać się znacznie wyższej kwoty. Ocena zasadności dochodzonego roszczenie będzie wówczas zależeć od właściwego sądu.

Potrzebujesz porady prawnej?

Zaufaj Kancelarii i pozwól sobie pomóc lub doradzić!

Skontaktuj się z Kancelarią już dziś!