Do Naszej Kancelarii we Wrześniu zwrócił się niedawno klient z pytaniem czy zakład ubezpieczeń może domagać się ode mnie wypłaty odszkodowania z uwagi na spowodowany wypadek samochodowy lub kolizję?
W pierwszej kolejności wskazać należy, że w przypadku spowodowania wypadku samochodowego lub kolizji drogowej, poszkodowany w wyniku zdarzenia może domagać się odpowiedniej wypłaty odszkodowania oraz zadośćuczynienia od sprawcy zdarzenia, który jak każdy kierowca w Polsce zobowiązany jest do posiadania ubezpieczenia OC, które zapewnia ochronę zarówno poszkodowanym, jak i posiadaczowi pojazdu.
O jakiej ochronie mowa? Odpowiedź na to pytanie zależna jest od osób, które chcą z niej skorzystać. W przypadku poszkodowanego (inaczej ofiary wypadku) będziemy mówić tutaj o domaganiu się wypłaty odszkodowania oraz zadośćuczynienia. Dla sprawcy zdarzenia ochrona ta będzie polegać na tym, iż nie będzie on ponosił odpowiedzialności finansowej za spowodowane zdarzenie. Inaczej, wypłacone odszkodowanie oraz zadośćuczynienie na rzecz poszkodowanego nie zostanie zapłacone z jego kieszeni.
Należy jednak wskazać, iż powyższe nie jest zasadą. W pewnych sytuacjach sprawca zdarzenia może zostać obciążony przez zakład ubezpieczeń kosztem wypłaty tych świadczeń. Mowa wówczas o regresie ubezpieczeniowym.
Sytuacje te zostały wyszczególnione w art. 43 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych i mowa tutaj o sprawcy zdarzenia który:
- wyrządził szkodę umyślnie lub w stanie po użyciu alkoholu albo pod wpływem środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii;
- wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa;
- nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo o pościg za osobą podjęty bezpośrednio po popełnieniu przez nią przestępstwa;
- zbiegł z miejsca zdarzenia.
Kolokwialnie mówiąc, sprawca zdarzenia będzie zobowiązany do pokrycia kosztów, jakich domaga się poszkodowany z własnej kieszenie jeżeli spowodował zdarzenie będąc po spożyciu (mowa tutaj o popełnieniu wykroczenia) lub pod wpływem alkoholu lub środków odurzających (mowa tutaj o popełnieniu przestępstwa), lub spowodował je kradzionym samochodem, lub prowadził pojazd w chwili zdarzenia bez wymaganych uprawnień (brak prawa jazdy) lub uciekł z miejsca zdarzenia.
Są to jedyne regulacja umożliwiająca pociągniecie sprawcy zdarzenia do odpowiedzialności przez zakład ubezpieczeń społecznych. Aby zakład ubezpieczeń mógł wyegzekwować od ubezpieczonego roszczenia, koniecznym jest wszczęcie postępowania sądowego, w który ubezpieczony/sprawca zdarzenia jako osoba pozwana może bronić swoich praw i przedstawić własna wersje zdarzeń.